پیش به سوی خودروی برقی ایرانی

یک خودرو برای اینکه کامل شود به تجهیزات زیادی نیاز دارد و یکی از مهم­ترین تجهیزات، سیستم­های صوتی-تصویری است.گروه صنعتی کرمان خودرو برای تحویل خودرو به مشتریان تلاش کرده قطعات و بخش­های مختلف خودرو را متناسب با دانش و ظرفیت موجود در داخل کشور طراحی و تولید کند و یکی از این بخش­ها، سیستم صوتی-تصویری است. شرکت آرمان­ الکتریک ارگ با همین هدف راه­ اندازی شده و اکنون یکی از شرکت­های معتبر است که می­تواند در آینده­ ای نه چندان دور گام نخست را در راه ­اندازی خودروهای برقی ایرانی بردارد. مهندس حسن صابر مدیرعامل شرکت آرمان ­الکتریک ارگ در گفت­ وگو با «سازندگی» از برنامه ­هایش برای این شرکت و آینده درخشان شهرستان محروم بم با حضور صنایع خودروسازی کرمان سخن می­گوید.

متولد 1346 از شهر آبادان است و مدرک مهندسی ­اش را در رشته متالوژوی از دانشگاه صنعتی اصفهان گرفته و پس از دریافت مدرک و عنوان مهندسی، کارش را به صورت حرفه­ ای آغاز کرده و آنطور که خودش می­گوید از سال 71 تا 72 در ذوب آهن اصفهان کار کرده و بعد از آن به تهران آمده ­است. به این ترتیب از سال 72 شغل جدیدش را در شرکت آزمایش آغاز، اما یک سال بیشتر در این شرکت نمانده و تصمیم گرفته برای خودش کار کند. از سال 73 با تعدادی از دوستان شروع به تولید قطعاتبه ویژه قطعات لوازم خانگی نموده است. در سال 77 یک شرکت تولید لوازم خانگی تاسیس و ماشین ظرفشویی تولید می کردند. اما فعالیت این شرکت در سال 92 کند شده و اگرچه شرکت هنوز هم برقرار است اما دیگر تولیدی ندارد. بالاخره در سال 93 به پیشنهاد مهندس شهبخش وارد گروه صنعتیکرمانخودرو می­شود. قرار میگذارند یک شرکت تولید قطعات برق و الکترونیک خودرو ایجاد کنند. آبان 93 شرکت تاسیس و اواخر سال 94 اولین خط تولید راه ­اندازی شد و در سال 95 کارخانه تولید درخت سیم آغاز بکار کرده و از آن پس در تلاش برای رشد کیفی و توسعه همین مجموعه است.

*روزی که شرکت تاسیس شد.

شرکت آرمان­ الکتریک ارگ در سال 93 تاسیس و فعالیت آن با فراز و نشیب­ های معمول آغاز شد. به گفته مهندس صابر در سال 94 فقط 4 تا 5 نفر در این شرکت کار می­کردند. اواخر سال 94 تعداد کارکنان این شرکت در دفتر مرکزی و کارخانه­ ها به حدود 25 نفر رسید و در سال 95 تعداد شاعلین به بالای 100نفر و اکنون بالغ بر 350 نفر می شوند. از بین این 350 نفر حدودا 40 نفر در دفتر مرکزی و 310 نفر در دو کارخانه­ ای کار می­کنند که هر دو متعلق به این شرکت است. این کارخانه ها در ارگ جدید بم مستقر است و هر کدام سالن‌های مجزا و مدیر مستقل دارند. دلیل آن هم تفاوت در ماهیت تولیدشان است. کارخانه الکترونیک این شرکت سیستم­های صوتی-تصویری جکs5، جک s3، هیوندای Accent، هیوندای Elentra، لیفان X60، جیلی GC6 و چند مورد دیگر را تولید کرده ­است. صابر می­گوید: «تمامی این خودروها تولید کرمان خودرو بوده و تأمین سیستم صوتی تصویری این خودروهای تولیدی با ما بوده­ است.»

*هدف، رشد نیروی کار است

آموزش و ارتقاء کارکنان در سازمان یکی از وظایفی است که این شرکت برای خودش ترسیم کرده است. مهندس صابر می­گوید: «هم برای خود سازمان و هم برای فعالین، این رشد مفید است.» به همین منظور سازمان دوره ­هایی را برای آموزش و توانمندسازی همکاران در نظر گرفته­ است: «دوره­ های مختلفی طراحی شده که برخی در بیرون شرکت آموزش دیده­ اند و برخی هم دعوت به آموزش در سازمان شده‌اند . تعدادی از دوره‌ها مربوط به مدیریت کیفیت سازمانی بوده که هم برای ستاد مرکزی و هم برای کارخانه توسط مدیران مجموعه متناسب با نیاز سازمان طراحی و اجرا شده است و در حال حاضر هم این آموزش­ها ادامه دارد.»

*چشم­ اندازی برای آینده.

همه شرکت­ها برای پیشرفت در آینده چشم­ اندازی را ترسیم می­کنند. شرکت آرمان­ الکتریک ارگ نیز چشم­ اندازی برای توسعه دارد. مهندس صابر در این باره می­گوید: «خوشبختانه کارخانه درخت سیم، در سطحی است که می­تواند به راحتی توسعه پیدا کند. دسته ­های سیم متفاوت از برندهای مختلف را می­توانیم تولید کنیم. همین الان هم این کار انجام می­شود. در واقع، اکنون در کارخانه بزرگ­ترین و پیچیده ­ترین دسته سیم­های خودرو در کشور را ما تولید می­کنیم.» دسته­ سیمی که در این شرکت تولید می­شود هم به لحاظ پیچیدگی و هم به لحاظ اندازه کاملا متفاوت با نمونه‌های تولیدی سایر شرکت‌ها است. با همفکری همکاران و مساعدت گروه، سالنی را تاسیس کرده ­ایم تا محصولات را به لحاظ تیراژ و تنوع ارتقا بدهیم. کارهای بسیاری برای آینده انجام شده ­است. برای مثال یک مرکز تحقیق و توسعه راه­ اندازی شده که هفت الی هشت ماه دیگر به صورت رسمی فعالیت­های خود را آغاز می­کند. این مرکز قرار است به اعضای شرکت آرمان ­الکتریک کمک کند تا برنامه­ های سخت­ افزار و نرم ­افزاری را برای سیستم­های صوتی-تصویری همین شرکت داشته باشند. پیشرفت­ هایی هم در این زمینه صورت گرفته «کارخانه درخت سیم ما در سطحی است که می­تواند به راحتی توسعه پیدا کند. می­تواند دسته سیم­های برندهای مختلف را تولید و طراحی­ ها را خودش انجام ­دهد. او ادامه می­دهد: «ما یک سالن جدید هم تاسیس کرده­ ایم که تا آخر سال به بهره‌برداری می رسد. در نتیجه می­توانیم هم به لحاظ تیراژ هم به لحاظ تنوع، محصولات خودمان را ارتقاء بدهیم. در مورد مرکز تحقیق و توسعه باید بگویم که نیاز به سرمایه­ گذاری دارد تا کنون پیشرفت پروژه خوب بوده ­است. امیدواریم هر چه سریع­تر به نتیجه برسیم و وابستگی گروه به کشورهای خارجی را حداقل در این زمینه کمتر کنیم به گونه‌ای که پلتفرم ­ها در سخت­ افزار و نرم ­افزار متعلق به خودمان باشد.»

*از ترکیه تا کره

شرکت آرمان­ الکتریک برای انجام فعالیت­های خود با شرکت­های مختلف در دیگر کشورها همکاری دارد. مهندس صابر می­گوید: «ما در حوزه سیستم­های صوتی و تصویری با کره، چین و ترکیه کار کرده ­ایم. هر سه کشور حضوری پررنگ داشتند. در حقیقت سیستم­های مربوط به خودروهای کره ­ای را آن­ها تولید و طراحی و دانش موجود را به ما منتقل کرده ­اند تا بتوانیم اینجا تولید کنیم. در چین دست­ کم با پنج شرکت کار کرده­ ایم. در ترکیه هم در این زمینه با یک شرکت کار کرده­ ایم.» اما این­ها صرفا مربوط به صوتی تصویری بوده ­است. «در زمینه دسته ­سیم هم چون کاملا تولید داخلی است حدود 250 قطعه ایرانی از سیم‌ها گرفته تا بسیاری از دیگر قطعات در ایران تولید می­شود. بخشی از قطعات هم در برخی موارد مثل فیوز از چین، ژاپن، کره و بسیاری از دیگر کشورها می­آید. نزدیک به 500 نوع قطعه که باید از حدود 40 تا 50 شرکت تولیدی تامین شود را خریداری می­کنیم.»

*اگر صنایع خودروسازی نبود ... !

بم و منطقه­ ای که ارگ جدید در آن قرار گرفته در این سال­ها با تغییرات بزرگی همراه شده­ است. مدیرعامل شرکت آرمان ­الکتریک ارگ بم که کارخانه­هایش در این منطقه قرار دارند در این سال­ها شاهد تحولات و پیشرفت ­هایی بوده که از آن­ها می­گوید: «سال 93 که می­خواستیم شرکت را تاسیس کنیم من بیشتر در ارتباط با مدیران بم بودم. در آن زمان به صورت جدی این را می­ شنیدم که اگر صنایع خودروسازی کرمان نبود بم بعد از زلزله دیگر وجود نداشت. وجود صنعت درمنطقه به قدری تاثیرگذار بود که حدود 10 تا 15هزار نفر به صورت مستقیم در ارگ جدید مشغول به کار شدند. غیر از خانواده­ های این گروه، حداقل به همین میزان به طور غیرمستقیم به صنعت ارگ جدید وابسته هستند. وجود ارگ جدید و صنایع خودروسازی در منطقه به لحاظ مالی و ساختاری به توسعه شهر و روستا کمک کرده. اگر ارگ جدید نبود نمی­ توانستیم این همه پیشرفت علمی ، تکنولوژیکی را در بم شاهد باشیم . حتی فرودگاه بم هم متعلق به صنایع خودروسازی کرمان است. این فرودگاه را هبه کرده تا عموم مردم از آن استفاده کنند. در زلزله هم وجود این فرودگاه به کمک ­رسانی و حفظ جان ده‌ها هزار مجروح کمک کرد. بسیاری از پروازهای حساس در آن دوره زمانی اتفاق افتاده ­است.»

*شرکتی با 70درصد پرسنل زن

شرکت آرمان­ الکتریک در برخی مسائل متفاوت از سایر شرکت­ هاست. آنطور که مدیرعامل این شرکت می­گوید «دو تا خصوصیت شرکت ما داشته که آن را متفاوت کرده. یکی اینکه بیش از 70درصد از پرسنل هر دو کارخانه­ خانم هستند.

همین ویژگی موجب شده تفاوت ماهوی با سایر شرکت­ها داشته ­باشیم. ماهیت و ظرفیت کار شرکت، زمینه را برای حضور حداکثری بانوان فراهم کرده. برای همین اولویت استخدام با بانوان است. او ادامه می­دهد: «نکته دیگر اینکه وقتی ما آمدیم نیروی کار کمتر بود برای همین در مصاحبه­ ها 90درصد کسانی که آمدند اولین بارشان بود که می­خواستند کار کنند و هیچ سابقه کاری نداشتند. ما گروه جدیدی را در ارگ جدید آوردیم که هم آموزش فنی به آنها دادیم و هم آنها را با فرهنگ کار آشنا کردیم. به لحاظ تکنیکی هم کار حساس و دقیقی داشتیم که در حالت عادی شاید با این همه دقت سروکار نداشتند و مجبور شدیم آموزش­ هایی را در این زمینه انجام بدهیم.»

*تکه ه­ایی از پازل کرمان ­موتور

مدیران عامل­ رویکردی را برای اهداف کلان این مجموعه در نظر می­ گیرند که هم به رشد خودشان و هم به رشد آن شرکت کمک می­ کند. مهندس صابر هم تلاش دارد با رویکردی مناسب، مکمل پازل خوروسازی کرمان­ موتور باشد. او می گوید: «چشم اندازی که برای صنایع خودروسازی و شرکت ­های تابعه وجود داشته از نظر من تکمیل یک پازل است. به فرض شرکت آرمان­ موتور که کار مکانیکی خودرو را انجام می­ دهد یا نگین بم که کار شیمیایی را انجام می­ دهد و ما که گروه برق و الکترونیک هستیم باید بتوانیم مجموعه را به گونه‌ای هدایت کنیم که فرایند تولید کامل و توسعه ایجاد شود. از این طریق یک پروژه جدید می تواند قابل تقسیم باشد و به نتیجه برسد. تکمیل این پازل می­تواند شرکت را از مونتاژگر به تولیدکننده خودرو تبدیل کند.» به این ترتیب از نگاه مهندس صابر، می­توان با این رویکرد مسیر را برای تبدیل شدن به تولیدکننده خودرو فراهم کرد.

*مشکلات کم نیست.

کار کردن در بم آن هم به صورت حرفه­ ای می­تواند مشکلاتی را به همراه داشته­ باشد. صابر به برخی از این مشکلات به صورت گذرا اشاره می­کند: «بم به لحاظ نیروی انسانی شهر بسیار ضعیفی است. یعنی سخت می‌توانید یک مدیر بومی در بم پیدا کنید. حداقل ما نتوانستیم. شاید به این دلیل که بم سابقه صنعتی نداشته ،در بعضی موارد تحصیلات افراد با شغل مورد تصدی غیرمرتبط است. برای همین است که برای سرپرستی و مدیریت میانی ضعف داریم و مجبوریم از جاهای دیگر مثل کرمان و تهران استخدام کنیم .» این یکی از مشکلاتی است که این مدیرعامل به آن اشاره می­کند: « البته موارد دیگری هم هست، سیستم­های آموزشی مهارتی مشکلاتی دارند، که به نظرم در بم بدلیل محرومیت منطقه مشکلات قدری بیشتر است. با اینکه بالای 70درصد همکاران شاغل لیسانس و بالاتر هستند اما توانایی علمی و مهارت این افراد کم است. این نقیصه باید با حضور اساتید حاذق در دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی و توسعه موسسات و مراکز مهارتی در مناطق محروم برطرف گردد. یعنی باید بتوانیم ارتقای کیفی نیروی انسانی را در بم داشته باشیم. به نظر من این یکی از معضلات صنعت در شرق کشور است.» او ادامه می­دهد: «یکی دیگر دوری کارخانه از دفتر مرکزی است که تا حدودی کار را سخت­ می­کند. بقیه مشکلات صنعت و تولید به نوعی عمومی و مربوط به کل کشور در سطح کلان هستند. یعنی فرقی نمی­کند در بم باشید یا جای دیگر.» او برای نمونه درباره این مشکلات می­ گوید: «این که به شرکت­های تولیدی اصلا بها داده نمی­ شود که فعالیت خودشان را در فضای امن انجام بدهند. چه به لحاظ سرمایه در گردش (تسهیلات و وام کم بهره) و چه به لحاظ قوانین (مشوق های مالیاتی و گمرکی) به نحوی که بیشتر به نفع تولید باشد تا به نفع واردات و بازرگانی. این یک مشکل عمومی است که در کل کشور است. الان هم داریم تفاوت قبل و بعد از تحریم را می­ بینیم. هزینه انتقال پول و هزینه انتقال مواد هم بیشتر شده. خیلی از شرکت­ها با شرکت­های ایرانی کار نمی­ کنند. این­ها عمومی است و ربطی به بم ندارد.»

*دارایی غیرقابل جایگزین

تقریبا همه مدیران این باور را دارند که نیروی انسانی ارزشمندترین دارایی آن­هاست. مدیرعامل شرکت آرمان­ الکتریک هم چنین باوری دارد: «بیشتر شعار می‌دهند که با ارزش ­ترین سرمایه نیروی انسانی است اما واقعیت این است که من در طرحی که دادم نیازهای مالی را حدود 6 میلیارد تومان برآورد کردم. آن زمان آقای میرعلینقی گفتند من فقط 500 میلیون تومان بودجه دارم اگر می­­توانی انجام بده ما هم با همان شروع کردیم.» او ادامه می­دهد: «واقعیت این است که پول و ماشین ­آلات خیلی اوقات توسط همین نیروی انسانی خلق و راه ­اندازی می­شود. سیستمهایی که الان داریم هم همینطور است. نیروی انسانی توانمند ما در همین جا این سیستم­ها را ایجاد کرد. پس اگر بخواهیم یکی را به دست بیاوریم و بقیه را از دست بدهیم همین نیروی انسانی است که باید حفظ شود چون بقیه را می­شود به راحتی به دست آورد. اما جایگزین کردن نیروی انسانی بسیار سخت است به همین دلیل با ارزش­ترین سرمایه همان نیروی انسانی است.»

*آرزوهای بزرگ

مدیران موفق از شرکت­های کوچک شروع می کنندو به سوی شرکت­های بزرگ گام برمی­دارند؛ آنها آنقدر تولید می­ کنند تا بتوانند امر صادرات را به جریان بیندازند. مهندس صابر یکی از آن مدیران است؛ او می­گوید: « هنوز به جایی نرسیده‌ایم که بتوانیم روی صادرات کار انجام دهیم. باید پله­ های دیگری را طی کنیم و گام­های دیگری برداشته شود. اما در موردنوع فعالیت شرکت باید بگویم، در گذشته دو یا سه شرکت تولیدکننده دسته­ سیم در کشور بود الان آرمان­ الکتریک یکی از شرکت­های مطرح در این زمینه است. سخت ­ترین و پیچیده ­ترین و بزرگ­ترین دسته­ سیم را فعلا آرمان­ الکتریک تولید می­کند. این باعث شده سایر شرکت­ها هم برای همکاری و کار مراجعه کنند. به دنبال تولید دسته­ سیم­های بزرگ هستیم. برای سیستم­های صوتی و تصویری هم همین اتفاق افتاده­ است.» او ادامه می­دهد: «ما اولین تولیدکننده در بسیاری از موارد هستیم. به اذعان وزارت صنعت که به ما داخلی ­سازی دادند چنین تولیدی در کشور آن هم در شهر بم بی نظیراست. وزارت صنایع به بسیاری از دیگر شرکت­ها که داخلی­ سازی این محصول را دنبال می کنند گفته باید مثل شرکت آرما ن­الکتریک در بم باشید. به هر حال ایجاد این شرکت و تولید این محصولات در کشور نمود خوبی داشته و این موفقیت بزرگی به شمار می­آید. اما شرکت هنوز جوان است. باید بتواند تنوع و عمق تولید را بالاتر ببرد. تا هم در داخل کشور و هم برای صادرات حرف برای گفتن داشته باشد.»

*چرخ خودروسازی در شرق می­ چرخد.

جایگاه خودروسازی در شرق کشور یکی از مهم­ترین مسائلی است که مدیران صنایع خودروسازی به آن اهتمام دارند. صابر می­گوید: «دو خودروساز بزرگ کشور قبل از اینکه صنایع خودروسازی کرمان شروع به فعالیت کند فقط یک محصول رده پایین و محدود تولید می­کردند. صنایع خودروسازی توانست سبک تولید را در کشور تغییر دهد. برای مثال برندهای خوشنام را وارد کشور کند و مونتاژ را به حدی ساده کرد تا هر خودرویی را بتواند سریع به بازار عرضه کند. این باعث شد که تنوع محصولات زیاد شود.» او ادامه می­ دهد: «از طرف دیگر، دو شرکت بزرگ خودروسازی کشور معمولا با یک یا دو شرکت مشخص کار می‌کردند اما الان این رویه تغییر کرده. صنایع خودروسازی خودش را محدود نکرده و باعث شده که این انحصار هم بشکند. مفهومی ندارد که یک شرکت فقط با یک جا کار کند. آنها هم همین روش را دنبال کردند وتیراژ و تنوع در محصولات جدید این دو شرکت هم از دستاوردهای صنایع خودروسازی بوده است.» ایشان در ادامه درباره صنایع خودروسازی در شرق کشور می­گوید: «به هر حال نمی­شود تاثیر این گروه صنعتی را در کشور نادیده گرفت. می­توان گفت صنایع خودروسازی کرمان قطب سوم صنعت خودروسازی کشور است. صنایع خودروسازی کار دیگری هم انجام داده: در دل خودش چندین شرکت دیگر هم دارد. برای مثال خودروسازان بم یکی از آن­هاست. حداقل 5 تا 6 شرکت خودروسازی را در بم ایجاد کرده که فعالیت می­کنند. هر کدام از این­ها با یک یا چند برند خارجی کار می­کنند. این تنوعی که در صنایع خودروسازی هست در هیچ­کدام از شرکت­های دیگر مشاهده نمی ­شود.»

وی افزود: مسئولان شرکت آرمان الکتریک به فکر آینده هم هستند؛ «ما هنوز وارد بازار پس از فروش یا همان بازار خرده­ فروشی نشده­ ایم. تولیدات ما به گونه دیگری بوده اما این جزو برنامه­ های ما برای آینده است حالا هم روی آن کار می­ کنیم تا بتوانیم روزی به مصرف­ کننده هم بفروشیم. در تحقیقات در مرکز تحقیق و توسعه هم تلاش داریم تولیداتمان هم برای خودروهای خودمان و سایر شرکتها  و هم برای مصرف کننده غیرخودرویی باشد. این هنوز محقق نشده است ولی ما امیدواریم که در آینده بتوانیم در این زمینه باشرکت­های دیگر هم کار کنیم.»

*از جذب سرمایه تا انتقال دانش و فناوری.

قطعا هر شرکتی و هر کارخانه­ ای برای خودش برنامه­ های توسعه دارد. شرکت آرمان الکتریک ارگ هم مانند سایر شرکت­ها برنامه­ هایی دارد. مهندس صابر در این باره می­گوید: «اگر ما می­ توانستیم سرمایه معقولی را فراهم و سرمایه ­گذاری کنیم شاید می­ توانستیم یک پله دیگر جلو برویم. شاید بعضی از قسمت­ها را اتوماتیک کنیم که روی کیفیت تاثیر مثبت خواهد داشت. به لحاظ ابنیه (سالن­های تولیدی و انبار) و تجهیزات مورد نیازمان، همگی را باید توسعه بدهیم. در این صورت قطعا می­توانیم برای صادرات خودروهای داخلی به سایر کشورها بیشتر امید داشته باشیم» او ادامه می­دهد: «فعلا باید شروع به کار کنیم. نیروی انسانی زیادی در منطقه وجود دارد و هزینه تولید پائین است که می­تواند مزیت خوبی برای ما باشد تا بتوانیم به صادرات برسیم.»

موضوع بعدی هم انتقال دانش و فناوری است: «شرکت در این چند سال یک سری فعالیت‌ها در این زمینه انجام داده. از جمله ما سعی کردیم بخشی از دانش را از شرکت‌هایی که همکاری می‌کنیم به داخل منتقل کنیم. به بعضی از جزئیات کار توانستیم اشراف پیدا کنیم. در حوزه درخت سیم هم تحولاتی بزرگ انجام شده و بچه ­های مهندسی توانستند گام­های بزرگی بردارند.» البته او بر موضوع مهمی تاکید دارد: «باید اول نیازش به وجود بیاید بعد انجام شود. در زمینه درخت سیم تقریبا می­توان گفت نیازی به دانش فنی خارج از کشور نداریم. هم مدیران و هم کارکنان این توانایی را دارند. اما در حوزه صوتی-تصویری این نیاز را احساس کرده ­ایم و در نتیجه این کار را انجام داده ­ایم تا بتوانیم دانش فنی بومی داشته باشیم و با دیگر شرکت­ها ارتباط بگیریم.»

*مناطقی که هنوز محروم هستند.

حضور صنایع خودروسازی در منطقه بم باعث شده شرایط مردم تا حدود زیادی تغییر کند اما نمی ­توان آن را به همین حال رها کرد. بلکه باید این وضعیت تداوم پیدا کند. مهندس صابر هم بر این مسئله تاکید دارد. او می­گوید: «در یک دوره­ ای بم را از مناطق محروم خارج کردند. که به نظر اشتباه است هنوز هم بم و اطراف آن محروم است و اگر به مناطق محروم برگردد می­تواند توسعه­ ای را ایجاد کند یعنی سرمایه ­گذاران برای سرمایه‌گذاری رغبت پیدا می­کنند در نتیجه صنعت و اشتغال در آن­جا رونق می‌گیرد. بعدها می­توانند این شهر را از محرومیت خارج کنند ولی یکی از موضوعات اصلی این است که فعلا در رده ­بندی جزو مناطق محروم بماند.» او در ادامه به مسئله دیگری اشاره می­کند: «نکته دیگر اینکه چون آنجا توسعه نیافته است و بنگاه و صنایع کمتری وجود دارند حساسیت روی مسائل مالیاتی زیاد است. به لحاظ قانونی باید خیلی از صنایع آنجا از مالیات معاف باشند. ولی هم به دلیل نیازهای منطقه و هم به دلیل محدودیت منابع بودجه‌ای در منطقه، این اتفاق نمی ­افتد که البته این موضوع در حیطه سیاست‌های عمومی کشور است. اکثر شرکت­ها از جمله ما، در سرمایه در گردش مشکل دارند. اگر می­توانستیم وام بگیریم و پول تزریق می­شد قطعا هم تولیدمان بیشتر می­شد هم مشکلاتمان کم می­شد.» وی ادامه می­ دهد: «می­ توانستیم کارهایمان را به لحاظ کمی و کیفی توسعه بدهیم. متاسفانه خیلی روال راحتی برای گرفتن وام در کشور وجود ندارد. فرقی ندارد کجا باشد. موضوع دیگر وضع قوانین است. قوانین را به نحوی می‌نویسند که سخت تر کار انجام می­ شود. برای مثال پروسه­ ای برای ثبت کالا وجود دارد. ما می­توانیم تحریم­ها را دور بزنیم اما این دور زدن باعث می­شود اسنادمان مطابق درخواست بانک­های کشور نباشد. ده­ها و صدها موضوع مشابه این وجود دارد. وقتی اسناد مسئله دارند کارها به خصوص با بانک­ها و سازمان­های دولتی سخت­ تر می­شود و با مشکل مواجه می­شود.»

محدودیت های زیادی است که می­تواند مشکلات جدید را هم ایجاد کند. ایشان می­گوید: «گاهی هم مجبورند قوانین را سخت ­تر بگیرند مثلا به خاطر مسائل مربوط به ارز. اما باید به گونه ­ای باشد که افراد هم بتوانند در این فضا کار کنند. بعلاوه یک تفاوت ماهوی بین بم و بقیه کشور وجود دارد، این منطقه متاسفانه به نوعی شاهراه قاچاق مواد مخدر است. اما حالا با حضور صنعت و ایجاد شغل و اجرای قوانین و بازرسی­ها و رفع معضلات فرهنگی و رفاهی این امورکاهش یافته است. این منطقه هنوز هم مستعد جولان قاچاقچیان است. شاید فرهنگ گذشته بم باعث شده برای برخی افراد انجام این کار سخت نباشد. در این شرایط سخت، شغل ایجاد کرده‌ایم. اگر مشکلی برای نیروی انسانی ایجاد شود، برگشتن به وضعیت گذشته بسیار محتمل و راحت است. به همین دلیل اشتغال در بم اهمیت دارد. البته هم مسئولان و هم نمایندگان محترم استان همیشه این حرف را می­زنند که اگر اشتغال یک نفر آنجا  از بین برود معادل صد نفر در تهران است.» دلیل آن هم روشن است چون می تواند تبعات اجتماعی و امنیتی وسیعی را در آینده برای کشور ایجاد کند. صابر ادامه می­دهد: «می­خواهم بگویم این مسئله خیلی مهم است. اتفاقا باید این تمرکز وجود داشته باشد. مسئولان با یک تفکر دیگری به این منطقه نگاه کنند تا اشتغال پایین نیاید. ما تولیدمان نسبت به سال گذشته پایین آمده اما یک نفر نیرو را هم تعدیل نکردیم. می­دانند که باید تعدیل کنیم و سودآور باشیم اما به خاطر منطقه این کار را نمی­ کنیم. این مهم­ترین مسئولیت اجتماعی­ است که حداقل صنایع خودروسازی ایجاد کرده و در حال انجام آن است. خیلی اهمیت دارد. شاید اگر شرکت خصوصی دیگری بود می­گفت منطقه به ما ارتباطی ندارد و مدیران کشوری را مسئول ماجرا بدانند. اما صنایع خودروسازی این کار را به درستی انجام داد.»

*پیش به سوی آینده.

مهم­ترین بخش در این شرکت همان واحد تحقیق و توسعه است. مدیرعامل در این باره می­گوید: «ما در حقیقت تحقیق و توسعه را در دو بخش داریم همانطور که کارخانه ­هایمان کاملا جداست چون ماهیت تولیدشان جداست. در بخش سیستم های صوتی تصویری به دنبال ساخت نرم­ افزار و سخت ­افزار هستیم. که بتوانیم بگوییم این محصول مال خودمان است و هر تغییری را به دلخواه روی آن اعمال کنیم و روی هر خودرویی آن را نصب کنیم و حتی روی سیستم ­های غیرخودرویی بتوان از آن استفاده کرد. » او ادامه می­دهد: «در بخش دسته­ سیم­ها هم بیشتر هدف این است که روی طراحی دسته سیمها حرفی برای گفتن داشته باشیم. بیشتر روی این مسئله کار می­کنیم. بهبود دسته­ سیم­ها را هم همکاران تحقیق و توسعه انجام می­دهند. امیدواریم به جایی برسیم که وقتی شرکتی بخواهد خودرویی را طراحی کند نیازی به شرکت خارجی نباشد و یک شرکتی مثل ما بتواند آن را طراحی و صفر تا صد کار را خودش انجام بدهد. امیدوارم صنایع خودروسازی بتواند گام دیگری در این عرصه ردارد و تفاوتش با سایر شرکت­ها همین اقدامات باشد. بتوانددر آینده ای نزدیک پروژه خودروهای برقی را مطرح کند. هم توانش و هم قابلیت­ هایش در گروه موجود است. صنایع خودروسازی باید بتواند به عنوان اولین تولیدکننده خودروهای برقی در کشور شناخته شود.»